Magnolia
Over magnolia’s valt een boek vol te schrijven. Er is zelfs een wetenschappelijke studie over gepubliceerd door Dorothee.J. Callaway; getiteld; The World of Magnolia’s. Deze aandacht en belangstelling is gezien de spectaculaire bloei van zo goed als alle leden van deze familie ook allesbehalve verwonderlijk.
Feitelijk is de Magnolia nog maar vrij recent in cultivatie in het Westen, niet meer dan 100-150 jaar. Wij zijn vooral de Engelse grootgrondbezitters uit de 19e eeuw dank verschuldigd. Zij financierden “plantfinders” als George Forrest en Ernest Henry Wilson op hun plantenexcursies naar de Oost. Levend plantmateriaal en zaden vonden zodoende hun weg naar de tuinen en buitenplaatsen van het Verenigd Koninkrijk.
Wat dat betreft komen wij er in Nederland wat bekaaid af, de diversiteit aan magnoliasoorten en hybriden is niet te vergelijken met die van de engelse collecties. Mede gezien de gunstige ligging t.o.v. de Golfstroom konden ook de vorstgevoelige exemplaren uitstekend gedijen in met name de Zuidwesthoek van Engeland. In de bostuinen in Cornwall van bijvoorbeeld Caerhays Castle en Trewithen en Lanhydrock kun je dagen rondstruinen tussen de 15-20 meter hoge magnolia’s. In deze tuinen zijn de eerste spontane en bewuste kruisingen ontstaan waarop later is voortgeborduurd door vescheidene enthousiaste veredelaars/liefhebbers. Hetgeen vooral in het laatste decennium van de vorige eeuw tot een ongekend groot aantal cultivars heeft geleid.
Gelukkig valt er dicht bij huis voor ons ook veel te genieten. Wat te denken van de grote exemplaren van Magnolia Kobus, momenteel vol in bloei in het arboretum. Individueel zijn de bloemen (in vergelijking met andere magnolia’s) niet bijzonder groot, maar en masse is het een spectaculair gezicht. De bloeitijd is door de enorme uitbarsting van van bloemknoppen wel wat beperkt, 2-3 weken. Daar staat weer tegenover dat er in het najaar een “tweede bloei” kan worden genoten; de helderrode zaaddozen ( 9 tot 10 cm lang) doen niet onder voor de voorjaarsbloei, en wordt door sommigen (waaronder Johan Mullenders) zelfs imposanter gevonden dan de voorjaarsbloei! De boom is taai, gedijt op elke grondsoort en is goed winterhard. Het zaad vertoont goede kiemkracht. Magnolia Kobus wordt door kwekers veel gebruikt als onderstam om andere cultivars te enten. Tevens komt de boom als laanboom in zwang, in de Watergraafsmeer en Amsterdam-Oost kun je hem op verscheidene plaatsen aantreffen.
In het nieuw aangelegde gedeelte gedeelte bij de urnenmuur en vijver zijn door de architect een groot aantal struikvormige exemplaren van magnolia ‘Heaven Scent’ geplaatst. De echte boomliefhebber had misschien liever wat meer diversiteit gezien ( er zijn momenteel een kleine 600 verschillende magnolia’s verkrijgbaar) maar aan de andere kant geeft het herhalingseffect van de nu mooi bloeiende zachtrose struiken een prachtig overall-beeld. Overigens is de naamgeving van deze cultivar wat ongelukkig gekozen, als een van de weinige magnolia’s is juist deze gespeend van enige vorm van geurproductie!
Door het grote aantal cultivars is het mogelijk om 9 maanden van het jaar van magnoliabloemen te genieten. Een enkeling bloeit zelfs van de vroege lente tot laat in de herfst. Door de vakkundige hybridisatie is er tegenwoordig een haast ongekende range aan planten die varieren in bloemgrootte, geur en kleur. Naast de bekende kleuren als wit en roze zijn er nu magenta , paarsrode, metallic blauwe, perzik/abrikoosachtige en diverse zacht tot heldergele varieteiten. Het is de moeite waard om naast de bekende magnolia’s zoals soulangeana, stellata en susan eens een van de nieuwe vormen aan te planten. Geniet van de voorjaarsbloei!
Daan van Schooneveld.